Hukukta kabahat ve suç şeklindeki ikili yapı, vergi
hukukunda da kabul edilmiş; vergi sisteminin işleyişi,
sadece kabahatler ya da sadece suçlarla değil,
her ikisiyle birlikte güvence altına alınmıştır. Kanun
koyucu, vergi kanunları ile getirilen ödevlere uymamayı
vergi kabahati olarak kabul edip (vergi ziyaı
kabahati ve usulsüzlük kabahatleri (md.344-mük.
md.355), karşılığında idari para cezası öngörürken
TCK’da “suç” olarak kabul edilmiş olan bazı fiillerin
vergi hukukundaki özel görünüş şekillerini ise
vergi suçu olarak kabul etmiş (vergi kaçakçılığı suçu,
vergi mahremiyetinin ihlali suçu ve mükellefin
özel işlerini yapma suçu (VUK md.359-md.363)
ve karşılığında hürriyeti bağlayıcı ceza öngörmüştür.
Şöyle ki “kaçakçılık suçu” en başta özel belgede
sahtecilik suçu (TCK md.207), özel belgeyi bozma,
yok etme ve gizleme suçu (TCK md.208) ile bilişim
sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya
değiştirme suçunun (TCK md.244); “vergi mahremiyetinin
ihlali suçu”, özel hayatın gizliliğini ihlal
suçu (TCK md.134, md.137), ticari sır, bankacılık
sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi ve belgelerin
açıklanması suçu (TCK md.239) ile göreve
ilişkin sırrın açıklanması suçunun (TCK md.258);
“mükellefin vergi kanunlarının uygulanmasına ilişkin
özel işlerini yapma suçu” ise görevi kötüye kullanma
suçunun (TCK md.257) özel görünüş şekli
olarak değerlendirilebilir. Kanun koyucu, “kaçakçılık
suçu” ile kamu yararını ve dürüst vergi mükelleflerinin
hukuki menfaatlerini, “vergi mahremiyetinin
ihlali suçu” ile mükellefin ve onunla bağlantı
içerisinde olan kimselerin -mali hayatlarını da içine
alan- özel hayatlarının gizliliğini (AY md.20); “mükelleflerin
özel işlerini yapma suçu” ile kamu idaresinin
güvenilirliğini korumuştur. Buna karşılık,
vergi ziyaı kabahati ile maddi vergi ödevinin yerine
getirilmesine, yani vergi kaybını önlemeye yönelik
hukuki yarar; usulsüzlük kabahatleri ise, şekli vergi
ödevlerinin (örn. defter tutma, bilgi verme, beyanname
verme) yerine getirilmesine yönelik hukuki
yarar korunmuştur.